İlâmların ve ilâm niteliğinde belgelerin icra edilmeleri açısından herhangi bir farklılıkları bulunmamaktadır. Buna karşılık ilâmlar ve ilâm niteliğinde belgeler açısından temel farklılıklar şunlardır[1]:
- İlâmlar maddi anlamda kesin hüküm teşkil ederler. İlâm niteliğinde belgeler ise maddi anlamda kesin hüküm gücüne sahip değildirler. Bu sebeple ilâm niteliğinde belgelerin menfi tespit davasının konusunu oluşturması da mümkündür.
- İlâma bağlı alacaklarda ihtiyati haciz yoluyla takipte teminat gösterilmesi gerekmez. İlâm niteliğinde belgelere dayanılarak yapılan ihtiyati hacizlerde teminatın gerekip gerekmediğine mahkeme karar verir.
- İlâmlar kural olarak 10 yılda zamanaşımına uğrar. Düzenleme biçimindeki noter senetlerinde zamanaşımı ise senedin içerdiği alacak için öngörülen süreye tabidir.
- İlâma dayalı ilâmlı icra takibinde istirdat davası açmak mümkün değildir. Düzenleme biçimindeki noter senetlerine dayalı ilâmlı icra takibinde ise istirdat davası açmak mümkündür.
Osman Can BAŞDEMİR
[1] Fırat Erhan, Özel Kanunlarda Düzenlenen İlâm Niteliğinde Belgeler, Erzincan 2015, s. 30.