Ticari Uyuşmazlıkların İhtiyari Arabuluculuğa Elverişliliği

I. UYUŞMAZLIK VE ARABULUCULUĞA GENEL BİR BAKIŞ A- Uyuşmazlık ile Ticari Uyuşmazlık Kavramları 1. Uyuşmazlık Kavramı Uyuşmazlık kelimesi, “uyuşmama” hâlini ifade etmekte; iki veya daha çok tarafın düşünce ve amaçları arasında ayrılık, anlaşmazlık, ihtilaf, ikilik, maraza ve sürtüşme anlamlarını taşımaktadır[1]. Anlaşmazlık ve uyuşmazlık kelime anlamı itibarıyla her ne kadar eş anlamlı olarak kullanılsa da; bu […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Mahkemece Esas Sözleşmede Değişiklik Yapılması veya Esas Sözleşmeden Hüküm Çıkarılması

Bir şirketin esas sözleşmesi o şirketin anayasasıdır[1]. Genel kurul da bu anayasanın değiştirilmesi hususunda devredilemez bir yetkiye sahiptir(6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 408/2-b). Fesih davasında, mahkeme, şirketin kendine has yapısına ve temel özelliklerine esas sözleşmeyi değiştirmek suretiyle müdahale edemeyeceği gibi haklı sebep teşkil eden sorunu ortadan kaldırabilecek daha hafif bir çözüm varsa daha ağırına […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Mahkemece Yönetim Kurulu Üyelerinin Azledilmesi

Genel kurul, yönetim kurulu üyelerinin görevden alınması konusunda devredilemez bir yetkiye sahiptir(6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 408/2-b). Anonim şirket, yönetim kurulu tarafından yönetilir ve temsil edilir(TTK md. 365). Dolayısıyla, kurulun şirketin faal olduğu tüm konularda tedbirli davranması, planlı ve teknik bilgiye dayanan çerçevede hareket etmesi gerekir. Yönetim kurulunun içerisinden belli üyelerin bilgisiz ve/veya tedbirsiz […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Tüm ticarî davalar ve ticarî nitelikteki çekişmesiz yargı işleri asliye ticaret mahkemesinde görülür(6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 5/1). TTK’de öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları, ticarî dava sayılır(TTK md. 4/1). Anonim şirketin haklı sebeple feshi, TTK md. 531’de öngörüldüğü üzere, “şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden” istenebilir. Ayrıca, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu md. […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Davacı Kimdir?

Anonim şirketin feshi davası, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 531 uyarınca, halka kapalı anonim şirketlerde “sermayenin en az onda birini temsil eden payların sahipleri” ve halka açık anonim şirketlerde “sermayenin en az yirmide birini[1] temsil eden payların sahipleri”; kısa ifadesiyle, azınlık tarafından açılabilir. Bu oranda paya tek bir pay sahibi sahip olabileceği gibi birden […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasının İkincil(Tali) Nitelikte Olması

Azınlığın ihlal edilen menfaatlerinin kendisine tanınan diğer hukukî yollara başvurması ile korunması mümkünse, anonim şirketin feshine ilişkin davayı açmaması beklenir. Bir diğer söyleyişle, somut olaydaki ihlalle ilgili olarak, kanunda, esas sözleşmede veya pay sahipleri sözleşmesinde öngörülen başka bir yolla sonuç alınabilecekse bu davanın ikame edilmemesi gerekir[1]. Ancak her ne kadar ikincil nitelikte de olsa, fesih […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshini Talep Hakkının Tek Yanlı Emredici Nitelikte Olması

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 340’ta “Esas sözleşme, bu Kanunun anonim şirketlere ilişkin hükümlerinden ancak Kanunda buna açıkça izin verilmişse sapabilir. Diğer kanunların, öngörülmesine izin verdiği tamamlayıcı esas sözleşme hükümleri o kanuna özgülenmiş olarak hüküm doğururlar” hükmüne yer verilmiştir. Öğretide emredici hükümler ilkesi olarak ifade edilen bu hüküm ile TTK’nin anonim şirketlere ilişkin hükümleri […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshini Talep Hakkının Vazgeçilemez Hak Olması

Anonim şirketin nitelikleri ile yapısını simgeleyen ve pay sahibinin iradesinin hiçbir şekilde rol oynamadığı vazgeçilemez haklar, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 447/1-a gereği, sınırlandırılamaz veya ortadan kaldırılamaz. Bu hükme aykırı alınan genel kurul kararları kesin hükümsüzdür. Anonim şirketin haklı sebeple feshi davası, emredici niteliği de göz önünde bulundurulduğunda, azınlık hakkı olduğundan ve azınlık için […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Haklı Sebep Olarak Şirketin Bilgisiz, Tedbirsiz, Kötü ve/veya Kanun ile Esas Sözleşmeye Aykırı Şekilde Yönetilmesi

Anonim şirket, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 365 uyarınca şirketin zorunlu bir organı olan yönetim kurulu eli ile yönetilir ve temsil edilir. TTK md. 374’te, “Yönetim kurulu ve kendisine bırakılan alanda yönetim, kanun ve esas sözleşme uyarınca genel kurulun yetkisinde bırakılmış bulunanlar dışında, şirketin işletme konusunun gerçekleştirilmesi için gerekli olan her çeşit iş ve […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Haklı Sebep Olarak Çoğunluğun Gücünü Kötüye Kullanması

I. Kavram Anonim şirket, sermayesi belirli ve paylara bölünmüş şirkettir(6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 329). Çoğunluk kavramı ile, oyların çoğunluğuna sahip olması dolayısıyla şirket iradesine etki eden pay sahipleri[1]; azınlık kavramıyla ise, esas sermayenin en az onda birini veya halka açık anonim şirketlerde yirmide birini temsil eden payların sahipleri ifade edilmektedir. Anonim şirketlerde payların […]