Şirket faaliyetlerinin çok azalması veya hiç olmaması; şirketin faaliyet konusunun imkânsız hâle gelmesi; genel kurul ve/veya yönetim kurulu toplantılarının yapılmaması; organların karar alma işlevini yitirmesi veya karar alınmasına rağmen uygulanmaması; genel kurulda oyların sürekli olarak karar almayı engelleyecek şekilde bölünmesi[1]; şirket yöneticilerinin yönetimdeki ciddi görüş ayrılıkları; taraflar arasında pek çok dava ve çekişmenin bulunması; pay sahiplerinin arasında husumete varan pek çok ayrılığın oluşması ve uzlaşma imkânlarının bulunmaması gibi sebepler[2] şirket işleyişini felce uğratabilir. Bu sınırlı sayıda sayılıp tüketilemeyecek hâller şirketin devamlılığına halel getirebilir. Örnekseme yoluyla sayılan bu durumlar, her bir somut olay özelliğine göre, varsa diğer sebeplerle birlikte değerlendirilecek ve bir sonuca ulaşılacaktır.
Yargıtay 11. HD, 20.12.2017 tarih ve 2016/5493 E. 2017/7447 K. sayılı kararında, hiçbir satışı olmayan, zarar eden, vergi dairelerine borcu olan, genel kurul toplantıları yapılamayan ve organ boşlukları oluşan şirketin amacına ulaşmasının imkânsız hâle geldiği gerekçesiyle haklı sebebin oluştuğu[3]; 06.12.2017 tarih ve 2016/8891 E. 2017/6960 K. sayılı kararında, kurulduğu günden beri faaliyete geçmeyen ve yönetim kurulu toplantıları yapılmayan şirketin feshi için haklı sebebin bulunduğu[4]; 11.10.2017 tarih ve 2016/2552 E. 2017/5272 K. sayılı kararında pay sahipleri arasında çok sayıda ihtilaf bulunan, pay sahipleri farklı muameleye tabi tutulan ve genel kurul toplantıları yapılmayan şirkette fesih sebebinin oluştuğu[5]; 04.07.2017 tarih ve 2016/2752 E. 2016/4079 K. sayılı kararında ise pay sahipleri arasında şirket işlerinde ciddi görüş ayrılıkları bulunan, pay sahiplerinin birlikte çalışması mümkün bulunmayan ve çalışanlara ücretleri ödenemeyen bir şirkette haklı sebebin var olduğu[6] sonucuna varmıştır. Kararlardan görüleceği üzere, Yargıtay, her bir somut olay bakımından tüm sebepleri birlikte değerlendirerek sonuca gitmektedir.
Osman Can BAŞDEMİR
[1] Yargıtay 11. HD, 20.05.2014 tarih ve 2014/1077 E. 2014/9318 K. sayılı kararında, mahkemece verilen 4 aylık süreye rağmen genel kurulun yapılamaması ve %50’şer paya sahip yönetim kurulu üyelerinin aralarındaki görüş farklılığı nedeniyle genel kurul yapılamayacağını belirtmeleri üzerine şirketin durumunun kanuna uygun hâle getirilemeyeceği gerekçesiyle şirketin feshedilmesini hukuka uygun bulmuştur(Altaş, S.: Şirketler Hukukuna İlişkin Yüksek Yargı Kararları, Güncellenmiş ve Genişletilmiş 2. Baskı, Ankara 2018, s. 497-500).
[2] Çelik, A.: “Türk Ticaret Kanunu Tasarısı’na Göre Anonim Şirketlerin Haklı Sebeple Feshi”, Batider, C.XXV, S. 4, s. 571-572; Poroy, R. / Tekinalp, Ü. / Çamoğlu, E.: Ortaklıklar Hukuku II, Yeniden Yazılmış 13. Bası, İstanbul 2017, s. 344 vd.; Tekinalp, Ü.: Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, Değişiklikler ve İkincil Düzenlemelerle Güncelleştirilmiş 4. Bası, İstanbul 2015, 337 vd; Karahan, S.(Editör): Şirketler Hukuku, Güncellenmiş 2. Baskı, Konya 2013, s. 760-761; Ayhan, R. / Çağlar, H. / Özdamar, M.: Şirketler Hukuku Genel Esaslar, Ankara 2019, s. 458-459; Şahin, A.: “Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi Çerçevesinde Gündeme Gelen Bazı Hukuki Sorunlar”, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 9, S. 117-118, İstanbul 2014, s. 156-160.
[3] Yargıtay Hukuk ve Ceza Dairelerinin Türk Ticaret Kanununa İlişkin Kararları 2017, İstanbul 2018, s. 236.
[4] Yargıtay Hukuk ve Ceza Dairelerinin Türk Ticaret Kanununa İlişkin Kararları 2017, s. 236-237.
[5] Yargıtay Hukuk ve Ceza Dairelerinin Türk Ticaret Kanununa İlişkin Kararları 2017, s. 237. Taraflar arasında husumete varan ayrılıkların oluşmasının haklı sebep teşkil ettiği karar için bkz. Yargıtay 11. HD’nin 12.11.2015 tarih ve 2014/16609 E. 2015/11987 K. sayılı kararı(Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin Türk Ticaret Kanununa İlişkin Kararları 2015-2016, İstanbul 2018, s. 359-360).
[6] Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin Türk Ticaret Kanununa İlişkin Kararları 2017, İstanbul 2018, s. 237-238.