Anonim şirketin haklı sebeple feshi davasının sonucunda verilecek karar, yalnızca davacıları değil, tüm pay sahiplerini hatta şirketle ilişkisi bulunan herkesi[1] etkileyecektir[2]. Daha önemlisi, bu davanın sonunda anonim şirket ortadan dahi kalkabilir. Dolayısıyla kanun koyucu bu davayı açabilme hakkını, her pay sahibine vermemiş ve bireysel hak olarak düzenlememiştir. Olumlu bir azınlık hakkı olan anonim şirketin haklı sebeple feshini talep etme hakkı, esas sermayenin en az %10’una veya halka açık anonim şirketlerde %5’ine sahip olan pay sahiplerine özgülenmiştir(6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 531). Bir diğer söyleyişle, anonim şirketin haklı sebeple feshi davası yalnızca azınlık tarafından ikame edilebilir.
Davanın azınlık hakkı olması, kanun koyucunun konuya atfettiği özel önemden ileri gelmektedir[3]. Özel önemi dolayısıyla da her önüne gelenin bu davayı açabilmesi ve şirketin varlığını sebepsiz yere tehdit etmesi engellenmiştir. Bu dava ele alınırken de, gerekli olduğu ölçüde azınlığın korunması ve bu suretle mümkün olduğu ölçüde şirketin ayakta tutularak “kurulu tezgâhın bozulmaması[4]” gerektiği unutulmamalıdır.
Osman Can BAŞDEMİR
[1] Erga omnes etki.
[2] Poroy, R. / Tekinalp, Ü. / Çamoğlu, E.: Ortaklıklar Hukuku II, Yeniden Yazılmış 13. Bası, İstanbul 2017, s. 347; Tekinalp, Ü.: Yeni Anonim ve Limited Ortaklıklar Hukuku ile Tek Kişi Ortaklığının Esasları, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 2. Bası, İstanbul 2011, s. 193; Tekinalp, Ü.: Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, Değişiklikler ve İkincil Düzenlemelerle Güncelleştirilmiş 4. Bası, İstanbul 2015, s. 334; Bilgili, F. / Demirkapı, E.: Şirketler Hukuku Dersleri, 6. Basım, Bursa 2018, s. 381.
[3] Haklı sebeple fesih davasının bir azınlık hakkı olması dolayısıyla davada azınlık lehine yorum yapılması gerektiği de ifade edilmiştir(Erdem, N.: Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi, Güncelleştirilmiş ve Genişletilmiş 2. Bası, İstanbul 2019, s. 201).
[4] Bilgili / Demirkapı, s. 381.