Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Davacı Pay Sahiplerinin Şirketten Çıkarılması ile Pay Değerlerinin Ödenmesi

Mahkemece davacı pay sahiplerinin çıkarılmasına karar verildiğinde, bunun kaçınılmaz sonucu olarak davacılara paylarının karar tarihine en yakın tarihteki gerçek değerinin ödenmesi gerekir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 531 gerekçesinde, “Davacıya paranın kimin tarafından ve nasıl ödeneceği … yargı kararlarına ve öğretideki görüşlere göre belirlenecektir” denilmektedir. Davanın anonim şirketin haklı sebeple feshi davası olduğu ve […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Davacı Pay Sahiplerinin Şirketten Çıkarılması Öncelikli Uygulanır mı?

Davacı pay sahiplerinin fesih davası sonucunda şirketten çıkarılmasının öncelikli uygulanıp uygulanmayacağı hususunda öğretide görüş birliği bulunmamaktadır[1]. Öncelikle, fesih davasında mahkemenin çok geniş takdir yetkisi bulunmasına karşın, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 531’de çıkarılmaya yer verilmesi, kanun koyucunun bu çözüme özel önem atfetmiş olmasından ileri gelmektedir. O hâlde, kanımızca, mahkeme açılan fesih davasında bu çözümü […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Fesih Yerine Verilebilecek Kararlar

Anonim şirketin haklı sebeple feshi davasında, haklı sebebin varlığı hâlinde[1], mahkeme, şirketin feshi yerine, duruma uygun düşen ve kabul edilebilir alternatif çözümlere hükmedebilir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 531’in kenar başlığında, her ne kadar “fesih” kelimesi yer alsa da, kanun koyucunun esas amacı, bu davanın sonucunda, anonim şirketi ayakta tutmak ve şirket faaliyetlerini kesintiye […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davası Hakem Önünde Görülebilir Mi?

Taraf iradelerine tabi olmayan hususlar hakem önünde görülemez(6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu md. 408). Tarafların üzerinde sulh olamayacakları ve/veya kamu düzenine ilişkin uyuşmazlıklar tahkime elverişli değildir. Anonim şirketin haklı sebeple feshi davası, konusu itibarıyla tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebileceği bir husus olmaması, kesin yetki kuralı içermesi, sonunda verilecek kararın herkesi etkileyecek olması ve anonim şirketlere […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Tüm ticarî davalar ve ticarî nitelikteki çekişmesiz yargı işleri asliye ticaret mahkemesinde görülür(6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 5/1). TTK’de öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları, ticarî dava sayılır(TTK md. 4/1). Anonim şirketin haklı sebeple feshi, TTK md. 531’de öngörüldüğü üzere, “şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden” istenebilir. Ayrıca, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu md. […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında İspat Yükü

Kanunda aksine bir düzenleme bulunmadıkça, herkes hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispat etme külfeti altındadır(4721 sayılı Türk Medeni Kanunu md. 6 ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu md. 190/1). Bir diğer söyleyişle, iddia eden ispat eder. Davacı, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 531’de öngörülen pay oranına sahip bulunduğu ve haklı sebeplerin mevcut olduğu iddiasındadır. O […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davası Terditli Dava Olarak Açılabilir Mi?

Terditli dava, davacının aynı davalıya karşı aralarında hukukî ya da ekonomik bağlantı bulunan birden fazla talebini, bu talepler arasında aslilik-ferilik ilişkisi kurarak aynı dava dilekçesinde ileri sürmesi sonucunda ortaya çıkar(6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu md. 111/1). Bununla birlikte mahkeme, davacının asli talebini reddetmedikçe, diğer talebini değerlendiremez(HMK md. 111/2). O hâlde, terditli davada, davacının taleplerini bir […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasını Açma Süresi

Anonim şirketin haklı sebeple feshinin talep edilmesi herhangi bir süreye bağlanmamıştır. Ancak hukukta, çoğu zaman, bir talebin süreye bağlanmamasının onun süresiz olarak ileri sürülebileceği anlamına gelmediği ifade edilmelidir. Öğretide aksi görüşler[1] bulunsa da, hâkim görüş, diğer haklarda da sınır teşkil eden dürüstlük kuralları ve hakkın kötüye kullanılması yasağının, fesih davası açma süresi bakımından da sınır […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Davalı Kimdir?

Fesih davası, azınlık tarafından anonim şirketin kendisine, bir diğer söyleyişle, şirket tüzel kişiliğine karşı açılır[1]. Dolayısıyla, haklı sebebin meydana gelmesine sebebiyet veren bizzat çoğunluk pay sahipleri dahi olsa bu davada onlara karşı husumet yöneltilemez[2]. O hâlde, davada husumet, yalnızca çoğunluk pay sahiplerine yöneltildiyse davanın usulden reddedilmesi; hem çoğunluğa hem şirket tüzel kişiliğine yöneltildiyse, yalnızca şirkete […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Davacı Kimdir?

Anonim şirketin feshi davası, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 531 uyarınca, halka kapalı anonim şirketlerde “sermayenin en az onda birini temsil eden payların sahipleri” ve halka açık anonim şirketlerde “sermayenin en az yirmide birini[1] temsil eden payların sahipleri”; kısa ifadesiyle, azınlık tarafından açılabilir. Bu oranda paya tek bir pay sahibi sahip olabileceği gibi birden […]