Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Haklı Sebep Olarak Çoğunluğun Gücünü Kötüye Kullanması

I. Kavram Anonim şirket, sermayesi belirli ve paylara bölünmüş şirkettir(6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 329). Çoğunluk kavramı ile, oyların çoğunluğuna sahip olması dolayısıyla şirket iradesine etki eden pay sahipleri[1]; azınlık kavramıyla ise, esas sermayenin en az onda birini veya halka açık anonim şirketlerde yirmide birini temsil eden payların sahipleri ifade edilmektedir. Anonim şirketlerde payların […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Haklı Sebep Teşkil Edebilecek Olaylar

Haklı sebebin somut olay ve özellikler bağlamında tek tek değerlendirilmesi gerekmektedir. Öğretide ve mahkemelerce sayılan hiçbir haklı sebep, bir başka olay bakımından “per se[1]” haklı sebep oluşturmayacaktır[2]. Bir sebebin, somut olay bakımından haklı sebep teşkil edip etmeyeceği özel bir takdir sorunudur. Haklı sebep teşkil edebilecek olaylar, genellikle çoğunluğun gücünü kötüye kullanmasından kaynaklansa da, sebepler bu […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında İleri Sürülebilecek Haklı Sebeplerin Zaman Bakımından Sınırlanması

Anonim şirketin haklı sebeple feshi davasında, dava açma hakkı -paylara değil, azınlığın pay sahipliği sıfatına bağlı bir hak olduğundan- azınlık payını devrettiğinde bu hak kural olarak devralana geçmez[1]. Zira azınlığın pay sahipliği sıfatı, kural olarak, hem haklı sebebin gerçekleştiği tarihte hem dava tarihinde var olmalıdır[2]. O hâlde davacı azınlık, açacağı davada esasen pay sahibi sıfatını […]

Anonim Şirketin Feshine Yol Açacak Haklı Sebep Esas Sözleşme ile Tanımlanabilir Mi?

Esas sözleşme, şirket unvanını, yerleşim yerini, sermayesini, pay adedini, payların türlerini tanıtan; şirketin kurumsal yapısını, pay sahiplerinin şirket ve birbirleri ile ilişkilerini, pay sahiplerinin haklarını ve borçlarını düzenleyen; gelecekteki pay sahiplerini de bağlayan sözleşmedir[1]. Anonim şirket, esas sözleşmenin yazılı olarak yapılması, bu sözleşmenin kurucularca imza edilmesi(veya noterce onaylanmaksızın ticaret sicil müdürü yahut yardımcısı huzurunda imzalanması[2]), […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Haklı Sebebin Menfaatler Dengesi Gözetilerek Somut Olaya Göre Tespit Edilmesi

Azınlığın hak ile menfaatlerini ağır şekilde ihlal eden ve dürüstlük kuralları gereği, davacıların pay sahipliğinin devamını çekilmez kılan karar, işlem, davranış ve hâller, bir diğer söyleyişle haklı sebepler, somut olaylardaki tüm özellikler ve şirketteki menfaatler dengesi gözetilmek suretiyle tespit edilecektir. Zira aynı olgular bir şirket bakımından haklı sebep sayılabilirken, diğeri bakımından haklı sebep teşkil etmeyebilir[1]. […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davası Bağlamında Haklı Sebep Belirlenirken Genel Olarak Dikkate Alınması Gereken Hususlar

Fesih davasının ön şartı olan haklı sebep, göreceli niteliğinden kaynaklı olarak 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu md. 4’te düzenlenen hâkimin takdir yetkisi kapsamında değerlendirilmelidir. Sözü geçen hüküm uyarınca, hâkim, kanunun kendisine takdir yetkisi tanıdığı, durumun gereklerini veya haklı sebepleri göz önünde tutmayı emrettiği hâllerde, hukuka ve hakkaniyete[1] göre karar verir. Hukuk kuralları, genel ve soyut […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davası Bağlamında Haklı Sebebin Öngörülebilirlik ile İlişkisi

Clausula rebus sic stantibus ilkesi ışığında, sözleşmenin geçerliliği, kurulduğu andaki şartlara bağlıdır[1]. Bir diğer söyleyişle, sözleşmenin yapıldığı esnada ileride şartların değişeceği öngörülebilir durumda veya öngörülmüş ise sözleşmenin uyarlanması imkân dâhilinde değildir. Ancak bu durumun zıt kanıtından[2], sözleşmenin yapılmasından sonra önceden öngörülemeyen nedenlerin ortaya çıkması ve bunların koşulları önemli ölçüde değiştirmesi hâlinde sözleşmeler uyarlanabilir. Konu anonim […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davası Bağlamında Haklı Sebebin Kusur ile İlişkisi

Anonim şirketin haklı sebeple feshi davası bağlamında, haklı sebep ile kusur ilişkisinin şu açılardan önemi bulunmaktadır: Birincisi, haklı sebebin ortaya çıkabilmesi için çoğunluğun kusurunun varlığının şart olup olmayacağı ve ikincisi ise fesih davasının kabulü için azınlığın kusursuz olmasının gerekip gerekmeyeceği hususudur[1]. Anonim şirketin haklı sebeple feshi davasının amacı, azınlığın öncelikle ve özellikle çoğunluğa karşı korunmasıdır. […]

TTK Md. 531 Bakımından Haklı Sebep Nedir?

I. Kavram Şirketler hukukuna özgü olmayan ve temelinde dürüstlük kuralı ile hakkın kötüye kullanılması yasağı olan haklı sebep kavramı, bütün sürekli borç ilişkilerine son verme imkânı öngören genel bir ilke niteliğini taşır[1]. Mevzuat ve öğretide genellikle “haklı sebep” ifadesi kullanılıyorsa da, “mühim sebep(neden)”, “muhik sebep” ve “önemli sebep” ifadeleri de, haklı sebebi karşılamak için kullanılmaktadır. […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshine İlişkin Hükmün Zaman Bakımından Uygulanması

Anonim şirketin haklı sebeple feshi, Türk hukukunda ilk kez 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile düzenlenmiş olduğundan, TTK md. 531’in zaman bakımından uygulanmasına ilişkin çeşitli durumlar ortaya çıkmaktadır[1]. 14 Ocak 2011 tarihinde kabul edilen 6103 sayılı Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun, 6102 sayılı TTK hükümlerinin yürürlüğe konulması ile uygulanmasına ilişkin usul […]