Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Tüm ticarî davalar ve ticarî nitelikteki çekişmesiz yargı işleri asliye ticaret mahkemesinde görülür(6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 5/1). TTK’de öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları, ticarî dava sayılır(TTK md. 4/1). Anonim şirketin haklı sebeple feshi, TTK md. 531’de öngörüldüğü üzere, “şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden” istenebilir. Ayrıca, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu md. […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında İspat Yükü

Kanunda aksine bir düzenleme bulunmadıkça, herkes hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispat etme külfeti altındadır(4721 sayılı Türk Medeni Kanunu md. 6 ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu md. 190/1). Bir diğer söyleyişle, iddia eden ispat eder. Davacı, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 531’de öngörülen pay oranına sahip bulunduğu ve haklı sebeplerin mevcut olduğu iddiasındadır. O […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davası Terditli Dava Olarak Açılabilir Mi?

Terditli dava, davacının aynı davalıya karşı aralarında hukukî ya da ekonomik bağlantı bulunan birden fazla talebini, bu talepler arasında aslilik-ferilik ilişkisi kurarak aynı dava dilekçesinde ileri sürmesi sonucunda ortaya çıkar(6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu md. 111/1). Bununla birlikte mahkeme, davacının asli talebini reddetmedikçe, diğer talebini değerlendiremez(HMK md. 111/2). O hâlde, terditli davada, davacının taleplerini bir […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasını Açma Süresi

Anonim şirketin haklı sebeple feshinin talep edilmesi herhangi bir süreye bağlanmamıştır. Ancak hukukta, çoğu zaman, bir talebin süreye bağlanmamasının onun süresiz olarak ileri sürülebileceği anlamına gelmediği ifade edilmelidir. Öğretide aksi görüşler[1] bulunsa da, hâkim görüş, diğer haklarda da sınır teşkil eden dürüstlük kuralları ve hakkın kötüye kullanılması yasağının, fesih davası açma süresi bakımından da sınır […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Davalı Kimdir?

Fesih davası, azınlık tarafından anonim şirketin kendisine, bir diğer söyleyişle, şirket tüzel kişiliğine karşı açılır[1]. Dolayısıyla, haklı sebebin meydana gelmesine sebebiyet veren bizzat çoğunluk pay sahipleri dahi olsa bu davada onlara karşı husumet yöneltilemez[2]. O hâlde, davada husumet, yalnızca çoğunluk pay sahiplerine yöneltildiyse davanın usulden reddedilmesi; hem çoğunluğa hem şirket tüzel kişiliğine yöneltildiyse, yalnızca şirkete […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Davacı Kimdir?

Anonim şirketin feshi davası, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 531 uyarınca, halka kapalı anonim şirketlerde “sermayenin en az onda birini temsil eden payların sahipleri” ve halka açık anonim şirketlerde “sermayenin en az yirmide birini[1] temsil eden payların sahipleri”; kısa ifadesiyle, azınlık tarafından açılabilir. Bu oranda paya tek bir pay sahibi sahip olabileceği gibi birden […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Mahkemenin Alternatif Çözüme Re’sen Hükmetme Yetkisi

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu md. 26’da “Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir” hükmüne yer verilmiştir. Bir diğer söyleyişle, hâkim, kural olarak tarafların talepleriyle bağlıdır. Ancak anonim şirketin haklı sebeple feshi davası, bu durumun istisnasını öngörmüş ve hâkime olağanüstü bir […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasının Son Çare(Ultima Ratio) Olması

Feshin son çare olması ilkesi 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile düzenlenmemiştir. Anonim şirkette yalnızca davacı azınlığın değil; diğer pay sahiplerinin, şirket çalışanlarının, şirket alacaklılarının ve hatta kamunun menfaatleri bulunmaktadır[1]. Bu nedenle, açılan fesih davasında, mahkemece öncelikle feshi önleyebilecek daha hafif bütün çareler ele alınmalıdır. Bir diğer söyleyişle, mahkeme, davayı ele alırken daima fesihten kaçınma […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasının İkincil(Tali) Nitelikte Olması

Azınlığın ihlal edilen menfaatlerinin kendisine tanınan diğer hukukî yollara başvurması ile korunması mümkünse, anonim şirketin feshine ilişkin davayı açmaması beklenir. Bir diğer söyleyişle, somut olaydaki ihlalle ilgili olarak, kanunda, esas sözleşmede veya pay sahipleri sözleşmesinde öngörülen başka bir yolla sonuç alınabilecekse bu davanın ikame edilmemesi gerekir[1]. Ancak her ne kadar ikincil nitelikte de olsa, fesih […]

Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshini Talep Hakkının Tek Yanlı Emredici Nitelikte Olması

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu md. 340’ta “Esas sözleşme, bu Kanunun anonim şirketlere ilişkin hükümlerinden ancak Kanunda buna açıkça izin verilmişse sapabilir. Diğer kanunların, öngörülmesine izin verdiği tamamlayıcı esas sözleşme hükümleri o kanuna özgülenmiş olarak hüküm doğururlar” hükmüne yer verilmiştir. Öğretide emredici hükümler ilkesi olarak ifade edilen bu hüküm ile TTK’nin anonim şirketlere ilişkin hükümleri […]